Łąki Nowohuckie, czyli niezwykła historia starorzecza Wisły

Łąki Nowohuckie to obszar znajdujący się w Krakowie pomiędzy brzegiem Wisły, a dzielnicą Nowa Huta. To rozległe obniżenie, które jest pozostałością po dawnym korycie rzeki. Zajmuje powierzchnię 57 hektarów, a od 2003 roku łąki są uznawane za użytek ekologiczny. Dzięki temu stanowią odskocznię od zgiełku miasta, stwarzają możliwość relaksu na łonie natury w towarzystwie wyjątkowych zwierząt. Jaka jest ich historia i dlaczego dziś możemy podziwiać walory przyrodnicze obszarów objętych ochroną w celu zachowania różnorodności biologicznej?

Historia powstania

Łąki Nowohuckie to obszar starorzecza Wisły. Jeszcze w XVIII wieku tereny te były doliną rzeki, ale po zmianie jej biegu stały się starorzeczem, a odcięte od zalewu rzeki zarastały roślinnością bagienną.

Chęć uprawy gleb starorzecza spowodowała, że zaczęto osuszać obszary. W ten sposób teren Łąk Nowohuckich zaczęły porastać również gatunki roślin przystosowanych do mniej wilgotnych siedlisk.

Okres socjalizmu w Polsce

Ze względu na resztki osadów rzecznych, małą ilość wody oraz gleby torfowe, Łąki Nowohuckie uniknęły zniszczenia, kiedy to w latach socjalizmu wiele terenów przyrodniczych zmieniano z zamiarem ich zabudowania i uprzemysłowienia. W latach 50. XX zaczęto rozpatrywać przeznaczenie Łąk Nowohuckich na tereny rekreacyjne.

Rozpoczęcie działań obejmujących Łąki ochroną

Dopiero pod koniec lat 90. XX wieku zaczęto uświadamiać sobie walory przyrodnicze Łąk Nowohuckich oraz pojawiły się pomysły objęcia ich ochroną.

Sprawą zajmowała się między innymi Pracownia Animacji Ekologicznej z Ośrodka Kultury im. Cypriana Kamila Norwida w Nowej Hucie. Złożone przez nią dane o walorach przyrodniczych Łąk przyczyniły się do ogłoszenia w 2003 roku Łąk Nowohuckich jako użytku ekologicznego.

W kolejnych latach na terenie tym powstała ścieżka przyrodnicza, bita nawierzchnia oraz pomosty widokowe.

Cały czas trwa promocja tych terenów, a organizacja warsztatów przyrodniczych z botanikami oraz ornitologami pozwala nam lepiej poznawać walory i piękno tego miejsca.

Co sprawiło, że Łąki Nowohuckie stały się użytkiem ekologicznym?

Jest to obszar pełen różnorodnej fauny i flory. Na szczególną uwagę zasługują również gleby typowe dla terenów starorzeczy, m.in. gleby torfowe, glejowe oraz napływające (żyzne mady rzeczne).

Spotkać tu możemy wiele gatunków motyli dziennych, płazy (w tym ropuchę szarą oraz żabę wodną) oraz gady (min. zaskrońca zwyczajnego i jaszczurkę żyworódkę). Tereny Łąk Nowohuckich są siedliskiem lęgowym wielu gatunków ptaków, np. gąsiorka, derkacza, czajki czy bażanta.

Roślinność tworzy tu zbiorowiska, takie jak łąki świeże, łąki ostrożeniowe, szuwary trzcinowe i turzycowe oraz ziołorośla.

Bogactwo gatunkowe roślin i zwierząt jest więc powodem, dla którego Łąki Nowohuckie stały się terenem chronionym. Są one zatem obowiązkowym miejscem do odwiedzenia przez turystów przybywających do malowniczego Krakowa.